Wat als je 3 havo niet haalt?
Havo 3 niet gehaald? Ontdek welke opties je hebt: doubleren, overstappen naar vmbo-tl of voorwaardelijk overgaan. Praktisch advies voor ouders en leerlingen.
Vind een vestiging bij jou in de buurt:
Een goed ontbijt voor een examen bestaat uit complexe koolhydraten, eiwitten en gezonde vetten die je hersenen stabiele energie geven. Denk aan havermout met noten, volkoren brood met ei, of yoghurt met fruit. Deze combinatie zorgt voor een langzame afgifte van glucose, waardoor je concentratie en focus uren aanhoudt zonder energiedip. Vermijd suikerrijke producten die juist een snelle piek en daling veroorzaken. Een evenwichtig ontbijt helpt je kind rustig en alert aan het examen te beginnen.
Een ideaal examenontbijt combineert drie belangrijke voedingsstoffen. Complexe koolhydraten zoals havermout, volkoren brood of muesli geven langdurige energie. Eiwitten uit eieren, magere kaas, kwark of noten zorgen voor een verzadigd gevoel en ondersteunen de hersenfunctie. Gezonde vetten uit avocado, noten of zaden helpen bij de opname van voedingsstoffen en houden het energieniveau stabiel.
Concrete voorbeelden die goed werken zijn havermout met blauwe bessen en amandelen, volkoren brood met gebakken ei en tomaat, of Griekse yoghurt met granola en banaan. Deze combinaties geven je kind de brandstof die nodig is voor enkele uren geconcentreerd werk. Het verschil met een suikerrijk ontbijt is groot: waar een croissant met jam na een uur tot vermoeidheid leidt, houdt een volwaardig ontbijt de energie juist op peil.
De portiegrootte mag niet te groot zijn. Je kind moet zich comfortabel voelen, niet vol of zwaar. Een normaal ontbijt zoals op andere schooldagen is prima. Nieuw experimenteren op een examendag is geen goed idee, blijf bij vertrouwde smaken en combinaties die je kind lekker vindt en goed verdraagt.
Je hersenen gebruiken glucose als belangrijkste brandstof. Na een nacht slapen zijn de glucosevoorraden laag. Een goed ontbijt vult deze reserves aan en zorgt dat de bloedsuikerspiegel stabiel blijft tijdens het examen. Dit is essentieel voor concentratie, geheugen en het vermogen om complexe vragen te beantwoorden.
Wanneer je kind zonder ontbijt naar een examen gaat, moet het lichaam andere energiebronnen aanspreken. Dit kost extra inspanning en leidt tot vermoeidheid, verminderde alertheid en moeite met focussen. Onderzoek toont aan dat leerlingen die ontbijten beter presteren op taken die geheugen en aandacht vereisen. Dat is precies wat een examen vraagt.
Daarnaast helpt een ontbijt tegen nervositeit. Een lege maag kan fysieke spanning versterken: maagkrampen, duizeligheid of een onrustig gevoel. Door op tijd te eten, geef je het lichaam wat het nodig heeft om kalm te blijven. Dit maakt het makkelijker voor je kind om helder na te denken en zelfvertrouwen te voelen tijdens het examen.
Suikerrijke producten zoals witte broodjes met hagelslag, zoete ontbijtgranen of croissants met jam zorgen voor een snelle energiepiek gevolgd door een dip. Die daling komt vaak precies tijdens het examen, wat leidt tot concentratieverlies en vermoeidheid. Je kind voelt zich dan slap en heeft moeite om vragen goed te lezen.
Te vette maaltijden zoals bacon, gebakken worst of veel kaas vragen veel van de spijsvertering. Dit maakt je kind slaperig en zwaar, niet de ideale staat voor een examen. Ook grote hoeveelheden zuivel kunnen bij sommige leerlingen tot een oncomfortabel vol gevoel leiden. Houd het licht maar voedzaam.
Let ook op met cafeïne. Een kopje thee of koffie kan helpen bij alertheid, maar te veel cafeïne versterkt nervositeit en kan tot trillerige handen of hartkloppingen leiden. Energiedrankjes zijn helemaal af te raden: ze geven een kunstmatige boost die snel omslaat in nerveuze energie en later in uitputting. Water of een klein glas sinaasappelsap zijn betere keuzes.
Timing is belangrijk. Eet idealiter 1 tot 2 uur voor het examen begint. Dit geeft je kind genoeg tijd om te verteren en de energie te voelen zonder last te hebben van een volle maag. Te kort voor het examen eten kan tot ongemak leiden, te vroeg eten betekent dat de energie al zakt tijdens het examen.
Houd het ontbijt vergelijkbaar met andere dagen. Dit is niet het moment om nieuwe gerechten uit te proberen of plotseling veel meer te eten dan normaal. Het lichaam reageert het beste op vertrouwde routines, zeker in een spannende situatie. Als je kind normaal niet ontbijt, begin dan niet opeens op examendag, maar bouw dit eerder op.
Goede voorbereiding op examens gaat verder dan alleen het ontbijt. Het ontwikkelen van huiswerkbegeleiding helpt leerlingen om structuur aan te brengen in hun leerproces. Wie leert plannen en een goede studieroutine opbouwt, voelt zich zekerder en kan beter omgaan met de druk van een examendag. Bij examentraining havo bijvoorbeeld besteden we aandacht aan zowel de leerstof als aan praktische vaardigheden zoals tijdmanagement en examenstress.
Overnight oats zijn perfect voor drukke ochtenden. Meng de avond ervoor havermout met melk of plantaardige melk, voeg chiazaad en kaneel toe, en zet het in de koelkast. ’s Ochtends toppen met banaan en noten. Dit ontbijt is klaar in 30 seconden en zit vol langzame koolhydraten en eiwitten.
Een smoothie met spinazie, banaan, bevroren bessen, havermout en een lepel pindakaas geeft alle voedingsstoffen die nodig zijn. Mix alles in een blender en je hebt binnen 3 minuten een voedzaam ontbijt dat ook onderweg te drinken is. De combinatie van fruit, groente en gezonde vetten ondersteunt hersenfunctie optimaal.
Volkoren wrap met pindakaas en banaan is snel en lekker. Smeer de wrap in met pindakaas, leg er plakjes banaan op en rol hem op. Dit geeft energie voor uren en is makkelijk mee te nemen. Een alternatief is volkoren brood met avocado en een gekookt eitje, klaar in 5 minuten.
Griekse yoghurt met granola, blauwe bessen en een snufje kaneel vraagt geen kookkunst. Schep de yoghurt in een kom, strooi er granola overheen en voeg vers of bevroren fruit toe. Deze combinatie geeft eiwitten, koolhydraten en antioxidanten die de hersenen beschermen tegen stress.
Volkoren boterham met hummus, komkommer en ei is hartig en voedzaam. Smeer de boterham met hummus, beleg met plakjes komkommer en een hardgekookt ei. Dit ontbijt is binnen 4 minuten klaar en geeft langdurige energie zonder zware vertering.
Havermoutpannenkoekjes zijn ook een optie. Mix een banaan met een ei en 3 eetlepels havermout, bak kleine pannenkoekjes in een pan. Deze zijn van tevoren te maken en ’s ochtends alleen op te warmen. Serveer met een beetje honing en verse bessen voor extra vitamines.
Cottage cheese met walnoten en honing biedt veel eiwit en gezonde vetten. Schep de cottage cheese in een kom, voeg gehakte walnoten toe en een klein beetje honing voor smaak. Dit ontbijt is klaar in 2 minuten en ondersteunt concentratie en geheugen tijdens het examen.
Een goed ontbijt is een klein onderdeel van succesvolle examenvoorbereiding, maar wel een belangrijk onderdeel. Het geeft je kind de fysieke basis om te laten zien wat het geleerd heeft. Wil je meer weten over hoe wij leerlingen ondersteunen bij examentraining en het ontwikkelen van goede studiegewoonten? Neem gerust contact met ons op. We denken graag mee over hoe je kind optimaal voorbereid aan examens kan beginnen.