Uitleg over het gevangenendilemma

Hoi ik ben Sara, Examentrainer Economie bij Lyceo. Heb jij het gevangenendilemma altijd al een lastig onderdeel gevonden? In onderstaande video leg ik het stap voor stap voor je uit. 

Wat is het gevangenendilemma?

Vandaag gaan we kijken naar het gevangenendilemma. Het gevangenendilemma is een onderdeel van speltheorie, en is ook belangrijk tijdens economie. Het gevangenendilemma is eigenlijk een soort van spel met twee spelers waarbij je gaat kijken naar wat voor keuzes deze spelers gaan maken. We gaan in dit voorbeeld uit van een simultaan spel. Dit houdt in dat de spelers tegelijkertijd afzonderlijk van elkaar een beslissing maken niet wetend wat de ander gaat kiezen. Daarnaast zijn deze spelers allebei ingegeven van eigenbelang. Ze willen allebei het beste voor zichzelf. In deze casus kijken we naar Floris en Sven. Floris en Sven hebben een moord gepleegd, maar er is nog geen bewijs tegen ze gevonden. Er is alleen een vermoeden. Ze worden allebei apart van elkaar verhoord door de politie en er wordt gevraagd ”hebben jullie een moord gepleegd?”.

 

Wat zijn de opties?

Floris en Sven kunnen nu twee dingen doen. Ze kunnen allebei ontkennen of bekennen dat ze een moord hebben gepleegd. Stel dat ze allebei bekennen dat ze een moord hebben gepleegd. Dan zullen ze beide acht jaar de cel ingaan. Dit wordt weergegeven in de matrix. De straf voor Floris is bij bekennen acht jaar als Sven ook bekend. Dus dat is voor allebei acht jaar. Maar er zijn ook andere situaties. Als ze bijvoorbeeld allebei ontkennen, dan zullen ze allebei maar vier jaar de cel in gaan. Maar op het moment dat Floris Sven verraadt. Dus Floris bekend en Sven zegt ‘nee ik heb het niet gedaan’. Dan komt Floris er heel goed van af, want hij heeft Sven verraden dus hij gaat maar één jaar de cel in, terwijl Sven tien jaar de cel in gaat. En dit is andersom hetzelfde geval. Dus als Floris ontkent en Sven bekend. Dan gaat Sven maar één jaar de cel in en Floris 10 jaar.

 

De dominante strategie

Bij het gevangenendilemma is het belangrijk dat je altijd kijkt naar wat de dominante strategie van een persoon is. En dan kies je altijd van de ene persoon één van de twee opties. Dus in dit geval gaan we kijken naar Floris, en Floris gaat bekennen. Vervolgens ga je kijken wat is de dominante strategie van Sven in deze situatie, dus wat zal Sven eigenlijk altijd kiezen als Floris gaat bekennen.

Floris bekent

Wat kan Sven het beste doen? Als hij ook bekent gaat hij acht jaar de cel in. Maar als hij niet bekent gaat hij tien jaar de cel in. De meest logische keuze voor Sven is dus om ook te bekennen. Dus als Floris bekent gaat Sven ook bekennen.

Floris ontkent

Floris zegt ‘Ik heb het niet gedaan’ en Sven bekent, in deze situatie gaat Sven maar één jaar de cel in. Maar als Sven ook ontkent gaat hij vier jaar de cel in. Hier is het dus het beste voor Sven om te bekennen. Wat we hier zien, is dat de dominante strategie van Sven in deze situatie is om te bekennen. Dit wordt bevestigd door naar de andere kant te kijken, namelijk Sven gaat bekennen. Wat gaat Floris dan doen. Floris kan ervoor kiezen om te bekennen of te ontkennen. In deze situatie zie je dat het voor Floris ook het beste is om hier te bekennen. Stel dat Sven ontkent. Wat is dan het beste voor Floris om te doen? Als Floris ook bekent gaat hij één jaar de cel in. En als Floris ontkent gaat hij vier jaar de cel in, dus hier kan Floris ook het best bekennen. Wat we hier zien is dat van beiden dus de dominante strategie bekennen is en dat ze op dit punt zullen eindigen. Ze zullen allebei bekennen en acht jaar de cel in gaan.

Nash evenwicht

Wat in de vorige alinea gebeurt noem je het Nash evenwicht en het Nash evenwicht is zoals je ziet in deze matrix niet het optimum. Wat het beste zou zijn, is als ze allebei zouden ontkennen. Maar omdat ze allebei geleid worden door de mogelijke keuzes van de ander,  zullen ze bekennen omdat ze het beste voor zichzelf willen.

 

Abonneer op ons YouTube kanaal voor meer video’s!

Nog meer video’s van onze trainers bekijken waarin ze je alles uitleggen over moeilijke vakken? Abonneer je dan op ons Lyceo YouTube kanaal!

Bekijk bovenstaande video op YouTube hier.

 

Examentraining Economie volgen?

Met de examentraining economie van Lyceo bereid jij je optimaal voor op jouw (eind)examen. De examentrainingen van Lyceo zijn als enige in Nederland bewezen effectief. Dat blijkt uit onafhankelijk onderzoek van SEO Economisch Onderzoek. De examentraining economie wordt gegeven door onze deskundige, enthousiaste en ervaren begeleiders. De houding en kennis van onze trainers worden door hun leerlingen met een gemiddeld cijfer van een 8,3 beoordeeld: een cijfer waar we trots op zijn. 

Meld je aan!


Op de pagina Examentraining lees je meer over wat Examentraining bij Lyceo inhoudt.
Op de pagina Oefenexamens Economie kun je veel verschillende oefenexamens vinden.
Op de pagina Economie Tips & Tricks vind je allerlei tips die jouw helpen bij de voorbereiding op je examen